ရာသီစက္ဝန္းအေၾကာင္းကို ဗဟုသုတအေနနဲ႕ တင္ျပလိုက္ပါတယ္ရွင္။
မိန္းကေလးေတြရဲ့ သားဥအိမ္မွာ မမ်ိဳးဥ ဘယ္ႏွစ္လုံးဆိုျပီး အေရအတြက္နဲ႕ ေမြးကတည္းကပါလာၾကပါတယ္။ အဲဒီအေရအတြက္ကုန္တဲ့အခ်ိန္ဟာ မိန္းကေလးေတြရဲ့ ေသြးဆုံးခ်ိန္ပါပဲ။
တစ္လမွာ တစ္ခါ သားဥအိမ္ထဲမွာ သိမ္းထားတဲ့ မမ်ိဳးဥတစ္လုံး တစ္လုံးဟာ ဖူးစာရွင္ ကိုကို sperm နဲ႕ ေတြ႕လိုေတြ႕ျငား ဆင္းဆင္းလာၾကပါတယ္။ အဲဒါကို ေဆးပညာ အရ သားဥေႂကြျခင္း (ovulation) လို႕ ေခၚပါတယ္။
မမမ်ိဳးဥနဲ႕ ကိုကို sperm နဲ႕ေတြ႕တဲ့ အခါ fertilization ျဖစ္ျပီး ေဘဘီေလး ျဖစ္လာတာေပါ့ရွင္။ သားအိမ္ကလည္း ေဘဘီေလးျဖစ္လာတဲ့ အခါ အလိုက္သင့္ တြယ္ကပ္ႏိုင္ဖို႕ သားအိမ္ကို မမ်ိဳးဥေႂကြခ်ိန္နဲ႕ ကိုက္ျပီး ေသြးေၾကာေလးေတြ ရွက္ႏြယ္ျပီး အာဟာရေကာင္းေကာင္းေပးႏိုင္မယ့္ နရံကို ျပင္ဆင္ထားေပးတာေပါ့။ ေဘဘီေလး သားအိမ္နရံကို တြယ္ကပ္တာကို implantation လို႕ ေခၚပါတယ္။
သို႕ေပမယ့္ မမမ်ိဳးဥ ဆင္းလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူ႕ကိုကိုနဲ႕ မေတြ႕ရင္၊ မမမ်ိဳးဥ တစ္ေယာက္ ရင္ကြဲပက္လက္ျဖစ္ျပီး ၂၄နာရီျပည့္တာနဲ႕ ပ်က္စီးသြားပါတယ္။ ေနာက္ ၁၄ရက္ ၾကာတဲ့ အခါမွာေတာ့ သားအိမ္ဟာ ေဘဘီေလးတြယ္ကပ္ျခင္းမရွိတဲ့ သားအိမ္နံရံမွာ ဆင္ထားတဲ့ ေသြးေၾကာေတြကို ခြါခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီမွာ ရာသီေသြးဆင္း (menstruation)ျဖစ္လာ ပါေတာ့တယ္။
မိန္းကေလးေတြ တစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ဟာ ရာသီစက္ဝန္း ကာလ မတူၾကပါဘူး။ တခ်ိဳ႕တေလ၊ "ငါကေတာ့ ေစာလာတတ္တယ္၊ ငါကေတာ့ ေနာက္က်တယ္" ဆိုျပီး ေျပာၾကတာ သိျပီးသားျဖစ္မွာပါ။ တခ်ိဳ႕တေလ ၂၈ရက္ ရွိသလို ၃၅ရက္ လည္းရွိၾကပါတယ္။ ရာသီလာတဲ့ ပထမဆုံးရက္ကို လစဥ္ ျပကၡဒိန္မွာ မွတ္ထားရင္ မိမိရဲ့ စက္ဝန္း ကာလ (menstrual cycle) ကို ေရတြက္ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဘယ္လိုပင္မတူေစကာမူ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းအတြက္ ရာသီလာတဲ့ ပထမရက္ မတိုင္ခင္ ၁၄ရက္ဟာ သားဥေႂကြခ်ိန္ (ovulation day) ပါပဲ။ အဲဒီရက္မွာမွ မမ်ိဳးဥဟာ sperm နဲ႕ မဆုံျဖစ္ဘူးဆို ေဘဘီေလးမရပါဘူး။ :)
ကိုကို sperm တို႕ ကေတာ့ ဇြဲနပဲ အေတာ္ၾကီးလွပါတယ္။ ခ်စ္ခ်စ္ နဲ႕ေတြ႕ဖို႕ဆို ၅ ရက္ ကေန ၇ရက္ ထိေအာင္ ေစာင့္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ... sperm အေနနဲ႕ မမ်ိဳးဥ မေႂကြခင္ ၅ရက္ ၆ရက္ေလာက္ကေန လာေစာင့္ႏိုင္၊ မမ်ိဳးဥေႂကြခ်ိန္၂၄နာရီအတြင္း တက္လာႏိုင္ရင္ ေဘဘီေလးရႏိုင္ပါတယ္။ ၂၄နာရီ ထက္ေနာက္က်လို႕ ကေတာ့ NO ပါပဲ။ :P
Formula1) သားဥေႂကြတဲ့ရက္ = ရာသီပထမရက္ - ၁၄
(Ovulation day = First day of menstrual period - 14)
2) ေနာက္လ ရာသီလာမည့္ရက္ = ယခုလ ရာသီပထမရက္ + ရာသီစက္ဝန္းကာလ
(Next menstrual period = This month first day of menstrual period + menstrual cycle)
ပုစာၦေလးေတြ တြက္ၾကည့္ရေအာင္ေနာ္--
ခင္ခင္ဟာ ဒီလ March 13 မွာ ရာသီစလာပါတယ္။ သူ႕ရဲ့ ရာသီစက္ဝန္း ကာလဟာ ၂၈ရက္ ဆိုရင္..
1) ခင္ခင္ရဲ့ အခုလ ရာသီမလာခင္ သားဥေႂကြတဲ့ ရက္ (ovulation day) ?
2) ေနာက္လ ဘယ္ရက္မွာ ရာသီလာပါမလဲ (Next Menstruation) ?
3) ေနာက္လ သားဥေႂကြမယ့္ရက္ (next Ovulation day) ? (ခန္႕မွန္း)
4) ဘယ္ရက္ေတြမွာ ေဘဘီေလး ရႏိုင္လဲ (period of probable successful fertilization)?
တြက္ျပီးရင္ေအာက္မွာ အေျဖကိုက္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္ရွင္ :)
အေျဖ
1)
အခုလ ရာသီမလာခင္ သားဥေႂကြတဲ့ ရက္ ( Ovulation day)
ယခုလ ရာသီပထမဆုံးရက္ -
14 = March 13 - 14 = February 29
2)
ေနာက္လ ရာသီလာမယ့္ရက္ (Next menstruation)
ယခုလ ရာသီပထမဆုံးရက္ +
ရာသီစက္ဝန္း ကာလ = March 13 +28 = April 10.
3)
ေနာက္ သားဥေႂကြမယ့္ရက္ (Next Ovulation
) ေနာက္လ ရာသီလာမယ့္ရက္ - 14 = April 10 -14 = March 27
ေရွ႕တိုး ေနာက္ဆုတ္ ၂ရက္ --> March 25 to 29.
4)
ေဘဘီေလးရႏိုင္တဲ့ရက္ (Period of probable successful fertilization)
သားဥေႂကြမယ့္ရက္ + အေရွ႕ ၇ရက္ + ေနာက္ ၁ရက္ = March 18 to March 30.
ရွုပ္သြားသလား မသိေနာ္?
ဒါေလးကို နားလည္ထားရင္ မလိုလားတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မႈ unwanted pregnancies ေတြကို ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္မွာျဖစ္သလို၊ မလိုအပ္ပဲ ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြ သုံးစြဲမႈမွ ရရွိတဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ေတြကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တားေဆးေသာက္ျပီးလည္း ရလာတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေတြရွိတာမို႕ (အေရးေပၚ ကိုယ္ဝန္တားေဆး morning after pills သုံးတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ၁၀၀ မွာ ၉ေယာက္ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ပါတယ္) ေဘဘီေလး ယူဖို႕ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘူးဆိုရင္ ဒီသဘာဝနည္းေလးကို သုံးၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
သာယာေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ေန႕ရက္မ်ားကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ၾကပါေစရွင္။
